Dagelijks ervaren we, Shiva en Ilse, de typische veerkracht en zorgzaamheid van de Nepalese bevolking. Dat staat in schril contrast met de rauwe werkelijkheid van de heersende cultuur. Het kastensysteem, het bijgeloof, de bureaucratie, die zijn zó diepgeworteld dat we daar niet iets aan kunnen veranderen. Dat moeten we dan ook niet willen. We hebben alleen effect als we er op aansluiten en met een kleine verandering, als een steen in de rivier, de stroming iets verleggen.
Wij worden door twee stichtingen ondersteund: de Nepalese Foundation Diyo Nepal en de u bekende Stiching Diyo Nepal. De Nederlandse stichting heeft als belangrijkste taak om geld in te zamelen. De Nepalese stichting is vooral bedoeld om de zeggenschap en verantwoordelijkheid van de bevolking te vergroten. Shiva werft voor dit bestuur mensen uit de verschillende regio’s waar we werken. Daarnaast probeert hij mensen uit verschillende kasten in het bestuur te laten zitten. Het traditionele kastensysteem is er officieel niet, maar heeft zeker in Dhading nog veel impact op het sociale leven.
Bir Bahadur is bestuurslid en behoort tot de laagste kaste. In deze arme kaste is het normaal dat het hele gezin in plaats van water zelfgemaakte alcoholhoudende Rakshi drinken, gestookt van gierst. Bir had al geruime tijd geelzucht en kreeg afgelopen jaar serieus alcoholproblemen. Zijn dochter maakte zich zorgen en heeft hem meegenomen naar het ziekenhuis in Kathmandu. Daar werd leukemie geconstateerd. Een zorgverzekering of ziekenfonds bestaat niet, alle behandelingen moeten door de familie betaald worden. Zijn broer stond garant en heeft de familie in de schulden gestoken om de eerste ziekenhuiskosten te kunnen betalen. In totaal was dat $1500. De laatste twee weken was beademing nodig. De broer heeft daarmee ingestemd en toegezegd dat hij de kosten zou betalen. Dat heeft die broer in een dronken bui gezegd en was daarna niet meer bereikbaar. Hoe dan ook was het geld er niet en zou er ook niet kunnen komen. Het ziekenhuis moest de behandeling staken nadat er nog eens $2000 aan onbetaalde kosten waren gemaakt.
En toen overleed Bir…
Shiva werd door de familie opgebeld, omdat het ziekenhuis het lichaam niet vrij kon geven als die kosten niet betaald werden. Shiva is meteen naar het ziekenhuis gegaan en heeft daar de hele dag doorgebracht om aan een oplossing te werken. De familie kon niet aan geld komen en was bovendien in Dhading alles op alles aan het zetten om hout bij elkaar te krijgen, dat ook veel geld kost, voor de crematie.
Ik ben al snel met het bestuur in Nederland gaan bellen. Zij stemmen al snel in met Shiva’s voorstel om €300 tot €500 bij te dragen. Uiteindelijk heeft Shiva het op €300 kunnen houden. De rest van het geld heeft hij op andere manieren bij elkaar kunnen krijgen.
De hele dag is Shiva dus in de weer geweest, samen met enkele betrokkenen die hij bij elkaar geroepen had. Hij heeft zelfs meerdere malen contact gehad met de minister van gezondheid en zo kreeg hij het voor elkaar dat die 25 procent van de kosten wilde betalen. Ook het ziekenhuis zegde 25 procent korting toe!
Dit geeft aan hoe belangrijk de politieke contacten zijn. Shiva heeft contact met ‘local leaders’ van alle politieke partijen zodat hij snel de juiste ministers kan bereiken als dat nodig is.
Wat verder zo mooi was: de buren in Dhading, eigenlijk allemaal uit hogere kasten, hebben ook geld bijgedragen. Heel bijzonder vind ik dat, omdat er vaak gedacht wordt dat die kasten zich niet met elkaar bemoeien, wat dus zeker niet waar is.
Iedereen uit zijn dorp en omgeving, zowel uit lage als hoge kasten, was oprecht van slag: een mens overleden, zijn gezin achterlatend in een echt ruw bestaan.
Dat is weer de prachtige kant van de Nepalese cultuur: de zorg voor en met elkaar.
Ik vind het zo bijzonder dat er in een dag tijd een bedrag van enkele duizenden dollars bij elkaar wordt gehaald.
De stichting blijft het gezin ondersteunen nu het geen kostwinner heeft. We betalen de schoolkosten en geven huiswerk- en opvoedingbegeleiding. Shiva verwacht dat de voormalige werkgever voor een kleine bijdrage zal zorgen en dat scheelt gelukkig. We houden uiteraard de vinger aan de pols en zullen inspringen als er tóch nog iets extra’s nodig blijkt te zijn.
In deze cultuur werken we en moeten we (Shiva en ik) doen waar we voor staan: aansluiten bij dat wat er gaande is.